Green deal als start voor effectieve verduurzaming van bedrijventerreinen
De verduurzamingvan bedrijventerreinen is de afgelopen jaren een belangrijk thema geworden inde energietransitie. Joris van Boxtel ziet een groot potentieel op bedrijventerreinen: “Er ligt een kans voor bedrijventerreinen om energiepositieve hubs te worden waarbij ze naast voor zichzelf energie opwekken, opslaan en slim verbruiken ook energieleverend worden voor de nabijgelegen wijk. Daarnaast kan er door tevergroenen een biodivers en aantrekkelijk vestigingsklimaat ontstaan.” Joris van Boxtel heeft veel ervaring met het verduurzamen van bedrijventerreinen en is als adviseur betrokken geweest bij totstandkoming van meerdere green deals tussen bedrijven, overheden en andere lokale stakeholders.
In dialoog als start van een stevige samenwerking
Voor een effectieve verduurzamingsaanpak op een bedrijventerrein is het van belang om te starten met een dialoog over ambities, doelstellingen en verwachtingen. De waarde van deze dialoog is vooral dat dit er voor zorgt dat je elkaars taal gaat spreken, begrip krijgt voor elkaars uitdagingen en zorgt voor gezamenlijk eigenaarschap. Een green deal met een gezamenlijke ambitie en doelstellingen, duidelijke afspraken over hoe dit te bereiken en wat je daarin van elkaar mag verwachten is daarmee geen papieren tijger, maar een bekrachtiging van de samenwerking die middels gesprekken is gevormd.
“Door de gesprekken breed te voeren onstaan er ook kansen voor een integrale aanpak. Zo zijn uitdagingen als wateroverlast en hittestress te koppelen aan plannen voor klimaatadaptatie en geven problemen met de processierups draagvlak voor meer biodiversiteit. Samen met thema’s als energiebesparing, energieopwek, uitwisseling van energie en circulariteit is het mogelijk om te komen tot een brede aanpak waarmee ambities op verschillende terreinen zijn te realiseren.”
Om ervoor tezorgen dat het niet bij plannen blijft is het noodzakelijk om uitvoeringskracht te organiseren. Hiervoor is een goede organisatiegraad nodig op de bedrijventerreinen en daarnaast moeten er capaciteit en middelen zijn om bedrijven te ontzorgen en te begeleiden bij de te nemen maatregelen en ook om de plannen voor de (collectieve) projecten in de green deal van de grond te krijgen.
Belangrijke rol voor overheden
De gemeenten hebben een regierol binnen de energietransitie. “Gemeenten vormen vaak de aanleiding om te starten met de verduurzaming op een bedrijventerrein. Betrokkenheid en financiering vanuit gemeenten is belangrijk om echt iets voor elkaar te krijgen.”
Daarnaast is het van belang dat de verduuzaming niet vrijblijvend is. Bedrijven zijn volgens de Wet milieubeheer verplicht om energiebesparende maatregelen te nemen die zich binnen vijf jaar of minder hebben terugverdiend. “Het is zaak om zowel afspraken te maken over de wortel als de stok. En dat voor bedrijven die meedoen geldt dat ze de tijd en ruimte krijgen om op logische momenten stappen te zetten om hun bedrijfsvoering te verduurzamen, maar dat voor bedrijven die niet meedoen ook handhaving wordt georganiseerd.”
Groensafari en lunchwandelingen
Door concrete resultaten te laten zien wordt de meerwaarde van het collectief op een bedrijventerrein duidelijk. Zelfs onderwerpen als klimaatadaptatie en biodiversiteit gaan dan leven, wat voor bedrijven eigenlijk een ‘ver van mijn bed show is’. “Zo is op een bedrijventerrein een groensafari georganiseerd en is er een wandelpad en lunchplek gerealiseerd. In eerste instantie waren de bedrijven huiverig, maar nu medewerkers tijdens de lunch een fijn ommetje maken en weer fris aan de slag gaan worden ze enthousiast.”
De verduurzaming van bedrijventerreinen is een lang proces waarbij bedrijven overtuigd moeten worden om de meerwaarde ervan in te zien. Als overheden en ondernemers met elkaar in gesprek gaan en goed samenwerken liggen er veel kansen om bedrijventerreinen verregaand te verduurzamen.
Facts & figures bedrijventerreinen
Besparingspotentieel: 0,9 tot 1,7 Mton CO2
Aardgasverbruik: 626 petajoule
Elektriciteitsverbruik: 140 petajoule